Hưởng ứng Ngày sách và Văn hóa đọc lần thứ 2 năm 2023: CHỐNG SÁCH LẬU TRÊN KHÔNG GIAN MẠNG - CẦN SỰ CHUNG TAY CỦA TOÀN XÃ HỘI!

Tháng 12/2022, Cục Xuất bản, In và Phát hành (thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông) và Đoàn liên ngành phòng chống in lậu Trung ương đã ra mắt đường dây nóng ngăn chặn sách lậu với số: 032.961.0717. Đường dây nóng sẽ tiếp nhận những thông báo khẩn cấp từ người dân, sau đó gửi phản ánh đến cơ quan nhà nước và lực lượng chức năng về vấn nạn sách lậu, vi phạm bản quyền.

Để huy động được sự vào cuộc của đông đảo các cấp chính quyền và Nhân dân trong việc ngăn chặn sách lậu, sách giả nói chung; sách giả, sách lậu trên môi trường mạng nói riêng, Sở Thông tin và Truyền thông đã có văn bản đề nghị hệ thống thông tin cơ sở 13 huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh tuyên truyền rộng rãi thông tin về đường dây nóng trên hạ tầng truyền thông của địa phương. Đây là một trong những nỗ lực của các cơ quan chức năng nhằm nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh, ngăn chặn các trang web, mạng xã hội, sàn thương mại điện tử, các nền tảng xuyên biên giới chào bán sách lậu, sách giả, vi phạm bản quyền.

Sách giả, sách lậu tràn lan trên không gian mạng: Hậu quả và nguyên nhân  

Sách lậu, sách giả thường là loại sách chất lượng kém do công nghệ in ấn thấp, sao chép thủ công, nguyên liệu giấy kém và nội dung loại sách này cũng không đảm bảo vì vậy đã và đang gây nhiều hậu quả nghiêm trọng cho đời sống xã hội. Nội dung biên tập bản in lậu có thể bị thiếu hoặc sai lệch hẳn so với bản gốc, dẫn đến các kiến thức, nội dung có thể bị hiểu và áp dụng sai lệch trong thực tế, gây hậu quả nghiêm trọng. Học sinh, giáo viên nếu tiếp nhận các thông tin sai lệch từ sách lậu có thể dẫn đến nhận thức sai, hành động sai; người đọc tiếp nhận kiến thức từ 1 cuốn sách bàn về vấn đề y học bị sai, bị thiếu có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe, thậm chí là tính mạng khi áp dụng các kiến thức này cho bản thân và gia đình. Sự “lộng hành” của sách giả, sách lậu sẽ “giết chết” sách thật, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự sáng tạo, lao động chân chính của các tác giả, các nhà khoa học, của các nhà xuất bản, cơ sở phát hành uy tín.

Dễ thấy nhất là sách giả đã làm mất đi sự cạnh tranh lành mạnh giữa các đơn vị xuất bản làm ăn nghiêm túc, tuân thủ pháp luật với những cơ sở chuyên “sống ký sinh”, ung dung hưởng lợi nhuận bằng việc sao in trái phép, không mất công tổ chức bản thảo cũng như thực hiện nghĩa vụ bản quyền. Cùng với thiệt hại lớn về kinh tế do sách giả gây ra cho các nhà xuất bản làm ăn chân chính, trực tiếp xâm hại quyền tác giả, thì sách giả cũng khiến cho ngân sách nhà nước bị thất thu đáng kể. Nghiêm trọng hơn, sách giả sẽ dẫn tới sự ăn mòn văn hóa đọc, văn hóa thưởng thức của công chúng. Tâm lý ham rẻ, chỉ mua rẻ sẽ dần tạo thói quen coi thường chất xám, coi thường công sức của các tác giả, nhà xuất bản. Người đọc sách giả về lâu dài sẽ dễ dàng chấp nhận sự kém chất lượng, kể cả những lỗi sai về nội dung, hình thức, từ đó vô tình tự hạ thấp thẩm mỹ, nhu cầu thưởng thức của bản thân. Việc chấp nhận sách giả còn góp phần triệt tiêu sự sáng tạo của các tác giả, nhà xuất bản, tạo ra một lớp người tiêu dùng méo mó, sẵn sàng chấp nhận cái sai và lan truyền cái sai đó, gây ra những tác động xấu cho xã hội.

Ngăn chặn sách lậu, sách giả: cần sự chung tay của cộng đồng

Trước vấn nạn sách giả, sách lậu với những ảnh hưởng xấu đến đời sống xã hội, các lực lượng chức năng đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm ngăn chặn tình trạng sách lậu, sách giả cả trên thực tế lẫn trên không gian mạng.

Tăng mức phạt để đảm bảo mức răn đe cho các đối tượng: Chính phủ ban hành Nghị định số 14/2022/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 119/2020/NĐ-CP ngày 07/10/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí, hoạt động xuất bản. Những điều chỉnh, bổ sung này tăng cường chế tài xử phạt, góp phần răn đe, đẩy lùi vấn nạn in và phát hành sách lậu.

Làm tốt công tác truyền thông nhằm tuyên truyền các quy định của pháp luật nhằm nâng cao ý thức của doanh nghiệp và nhân dân, lan tỏa thông điệp: “In và phát hành sách lậu là tiếp tay cho hành vi ăn cắp trí tuệ, lao động của người khác; trực tiếp triệt tiêu động lực của người viết sách, làm sách”. Qua đó để công chúng hiểu lợi ích từ các đầu sách được xuất bản chính thống và kịp thời đưa ra những khuyến cáo chi tiết để người đọc tránh mua phải xuất bản phẩm lậu.

Tác giả - những người sáng tạo tác phẩm phải thường xuyên kiểm soát, chủ động lên án kịp thời và phối hợp với cơ quan chức năng để xử lý khi phát hiện sách của mình bị làm giả.

Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường để kịp thời phát hiện vi phạm, kiên quyết không cho sách lậu, sách giả có thể tuồn ra thị trường; đồng thời, xử lý nghiêm, có tính răn đe với các vi phạm được phát hiện. Đặc biệt, trong bối cảnh có nhiều đối tượng lợi dụng mạng xã hội để bán sách không rõ nguồn gốc, công tác quản lý bán hàng trực tuyến càng phải được nâng cao, nhất là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin nhằm sớm phát hiện những trường hợp vi phạm để xử lý…

Sự chung tay của độc giả: Việc đấu tranh, ngăn chặn chống in lậu, vi phạm bản quyền và gian lận thương mại trong hoạt động xuất bản đòi hỏi sự quyết tâm vào cuộc không chỉ của cơ quan quản lý hoạt động xuất bản, mà còn cần sự vào cuộc quyết liệt của cơ quan liên quan như Quản lý thị trường, công an và đặc biệt là sự chung tay, cùng nói không với sách giả, sách lậu của toàn xã hội.

Việc loại trừ hành vi in, phát hành xuất bản phẩm lậu là trách nhiệm không của riêng ai, điều này cần cả cộng đồng nhận thức đúng và hành động đúng. Độc giả Quảng Ninh khi phát hiện sách lậu, sách giả, sách vi phạm bản quyền ngoài việc thông báo đến đường dây nóng đã nêu ở đầu bài viết, đồng thời thông báo trực tiếp đến Sở Thông tin và Truyền thông Quảng Ninh để Sở kiểm tra, phối hợp với cơ quan chức năng xử lý kịp thời.

Nguồn: THANH TRÀ Sở Thông tin và Truyền thông

THÔNG TIN TRONG TỈNH - (TƯ LIỆU KINH TẾ - CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI) BẢN TIN SINH HOẠT CHI BỘ - Số 04/ 2023