Kỷ niệm ngày Thương binh liệt sĩ - Biểu hiện của truyền thống “Uống nước nhớ nguồn, đền ơn đáp nghĩa” của người Việt

Ngày thương binh liệt sĩ (ngày 27 tháng 7) là một ngày Lễ kỉ niệm được tổ chức hàng năm nhằm tưởng niệm về những người thương binh, liệt sĩ của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã hi sinh, mất mát qua những cuộc chiến tranh nhằm bảo vệ nền độc lập của nước Việt Nam, tự do cho người Việt Nam và Nhà nước Việt Nam hiện hành. Ngày Lễ này được ghi nhận như là một biểu hiện của truyền thống “Uống nước nhớ nguồn, đền ơn đáp nghĩa, ăn quả nhớ kẻ trồng cây” ở Việt Nam. Trong ngày này, chính quyền các cấp, các đoàn thể  trên cả nước mà trọng tâm là Hội cựu chiến binh tổ chức nhiều hoạt động sôi nổi, rầm rộ, chủ yếu là việc các cá nhân, tổ chức, nhà chức trách thăm và tặng quà cho các gia đình thương binh, liệt sĩ, dâng hương tri ân tại các Nghĩa trang liệt sĩ… 

          Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng kêu gọi:

          “Khi nạn ngoại xâm ào ạt đến, nó như một trận lụt to. Nó đe dọa tràn ngập cả non sông Tổ quốc. Nó đe dọa cuốn trôi cả tính mệnh, tài sản, chìm đắm cả bố mẹ, vợ con của nhân dân ta. Trước cơn nguy hiểm ấy, số đông thanh niên yêu quý của nước ta đã dũng cảm xông ra mặt trận. Họ quyết tâm đem xương máu của họ đắp thành một bức tường đồng, một con đê vững để ngăn cản nạn ngoại xâm tràn ngập Tổ quốc, làm hại đồng bào. Họ quyết hy sinh tính mệnh để giữ tính mệnh đồng bào. Họ quyết hy sinh gia đình và tài sản họ để bảo vệ gia đình và tài sản đồng bào. Họ quyết liều chết chống địch để cho Tổ quốc và đồng bào sống. Họ là những chiến sĩ anh dũng của chúng ta. Trong đó có người đã bỏ lại một phần thân thể ở mặt trận, có người đã bỏ mình ở chiến trường. Đó là thương binh, đó là tử sĩ”

          Theo lời kêu gọi của Đảng, của Chính phủ và Bác Hồ, kế thừa truyền thống “nhân ái, thủy chung” của dân tộc, nhân dân ta đã dành tất cả tình thương yêu của mình cho các chiến sĩ và đồng bào đã vì sự nghiệp độc lập, tự do của Tổ quốc mà bị thương hoặc hy sinh.

          Đầu năm 1946, “Hội giúp binh sĩ bị nạn” ra đời ở Thuận Hóa (Huế), rồi đến Hà Nội và một số địa phương khác ... Sau đó ít lâu được đổi thành “Hội giúp binh sĩ bị thương”. Ở Trung ương có Tổng Hội và Chủ tịch Hồ Chí Minh được bầu là Chủ tịch danh dự của Tổng Hội.

          Chiều ngày 28 tháng 5 năm 1946 tại Nhà hát Lớn Hà Nội, Tổng Hội tổ chức một cuộc nói chuyện quan trọng để kêu gọi đồng bào gia nhập Hội và hăng hái giúp đỡ các chiến sĩ bị thương.

          Để giúp chiến sĩ trong mùa đông giá rét, cuộc vận động “Mùa đông binh sĩ” được tổ chức trong cả nước, mở đầu bằng buổi lễ xung phong “Mùa đông binh sĩ” do Hội Liên hiệp Quốc dân Việt Nam tổ chức chiều ngày 17 tháng 11 năm 1946 tại Hà Nội. Hồ Chủ tịch đã đến dự buổi lễ và tặng chiếc áo mà Người đang mặc (chiếc áo sau này bán đấu giá được 3.500 đồng).

          Khi cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ, ngày 19 tháng 12 năm 1946, theo lời kêu gọi cứu nước của Bác Hồ, nhân dân cả nước nhất tề đứng dậy kháng chiến với tinh thần “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Số người bị thương và hy sinh trong chiến đấu tăng lên. Thương binh, liệt sĩ trở thành vấn đề lớn.

          Trước yêu cầu đó, cùng ngày 16 tháng 2 năm 1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 20/SL “Quy định chế độ hưu bổng thương tật và tiền tuất tử sĩ”. Đây là văn bản pháp quy đầu tiên khẳng định vị trí quan trọng của công tác thương binh,liệt sĩ đối với công cuộc kháng chiến cứu nước của dân tộc.

          Để chủ đạo công tác này trong cả nước, ngày 26 tháng 2 năm 1947, Phòng Thương binh (thuộc Chính trị Cục, Quân đội Nhân dân Quốc gia Việt Nam) được thành lập và đầu tháng 7 năm 1947 Bác Hồ đã đồng ý cho thành lập Ban Vận động tổ chức “Ngày Thương binh toàn quốc”.

          Cũng trong thời gian này, tại một địa điểm xóm Bàn Cờ, xã Hùng Sơn thuộc huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, các đại biểu Tổng bộ Việt Minh, Trung ương Hội Phụ nữ cứu quốc, Trung ương Đoàn Thanh niên cứu quốc, Nha Thông tin Tuyên truyền và một số địa phương đã dự một cuộc họp. Tại cuộc họp này, theo đề nghị của đại diện Chính trị Cục, Quân đội Nhân dân Quốc gia Việt Nam, các đại biểu đã nhất trí chọn ngày 27 tháng 7 hàng năm là “Ngày Thương binh toàn quốc”.

           Tại Quảng Ninh, nhân kỷ niệm 68 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ 27-7 (1947-2015), những ngày này, các cấp, các ngành, đoàn thể, địa phương và đông đảo người dân trong tỉnh đã có những việc làm, hành động thiết thực hướng tới các gia đình, đối tượng có công với cách mạng, các thương, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Cụ thể nhất, là ngày 13-7, UBND tỉnh đã ban hành quyết định về việc tặng quà cho các đối tượng chính sách nhân dịp kỷ niệm Ngày TB-LS, gắn với kỷ niệm 70 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2-9. Giá trị món quà gửi tới các đối tượng tuy không lớn, nhưng đó là thể hiện sự tri ân, biết ơn của các cấp, các ngành và toàn xã hội đối với những cống hiến, hy sinh xương máu của lớp lớp những thương, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, người có công với cách mạng để giành lại độc lập, tự do, hòa bình cho đất nước, cho cuộc sống hôm nay. Và trước đó, ngày 8-7, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh cũng đã có thư kêu gọi gửi tới các cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, lực lượng vũ trang, các nhà hảo tâm trong và ngoài tỉnh tham gia hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa” nhân kỷ niệm Ngày Thương binh - Liệt sĩ năm nay… 

          Vẫn biết rằng, sự hy sinh, mất mát của các thương, bệnh binh, gia đình liệt sĩ là vô giá, không gì có thể bù đắp được, nhưng dù sao những việc làm, hành động tình nghĩa đó cũng là thể hiện tình cảm, trách nhiệm, sự biết ơn của những người đang được thụ hưởng cuộc sống thanh bình, ấm no, đầy đủ hôm nay đối với các đối tượng người có công, nhằm chia sẻ một phần khó khăn, bù đắp những mất mát, hẫng hụt, đau thương mà các đối tượng, gia đình đã phải gánh chịu trong các cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc…

          Mặc dù chiến tranh đã lùi xa, nhưng trên phạm vi cả nước nói chung và trên địa bàn tỉnh nói riêng vẫn còn hàng vạn, hàng nghìn người là các đối tượng chính sách xã hội, là những thương, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, Bà mẹ Việt Nam anh hùng, cựu thanh niên xung phong, những người bị di chứng bởi nhiễm chất độc da cam do đế quốc Mỹ sử dụng trong chiến tranh xâm lược Việt Nam. Với đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ người trồng cây”, thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng, Nhà nước, của tỉnh từ nhiều năm nay, Đảng bộ, chính quyền và các tầng lớp nhân dân trong tỉnh đã luôn quan tâm, chăm sóc tới các đối tượng thương, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và những người có công với cách mạng về nhà ở, việc làm, học tập, nâng cao mức sống; thăm hỏi, trợ cấp khó khăn; tu bổ, sửa chữa bia mộ, nghĩa trang, xây dựng bia ghi tên liệt sĩ ở các địa phương. Chỉ tính riêng năm 2014, Quỹ đền ơn đáp nghĩa của các cấp trong tỉnh đã tiếp nhận gần 6 tỷ đồng từ sự đóng góp, ủng hộ của các cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, cán bộ chiến sĩ lực lượng vũ trang, các nhà hảo tâm trong và ngoài tỉnh. Từ số tiền này và kết hợp với các nguồn khác, đã triển khai hỗ trợ xây mới, sửa chữa nhà cửa cho các hộ chính sách; chi cho các hoạt động thăm hỏi, trợ cấp khó khăn; hỗ trợ học tập cho thân nhân người có công, gia đình chính sách… với tổng số tiền hơn 7 tỷ đồng…

Mặc dù vậy, hiện nay trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều đối tượng chính sách có hoàn cảnh khó khăn, thiếu thốn, nhất là các đối tượng, gia đình ở vùng sâu, vùng xa, nơi biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Vì vậy đang rất cần sự quan tâm, hỗ trợ nhiều hơn nữa của nhà nước, các cấp, các ngành, các lực lượng, các tầng lớp nhân dân và toàn xã hội, để chăm lo ngày càng tốt hơn cho đời sống vật chất, tinh thần cũng như sinh hoạt của các đối tượng chính sách. Đó là cách thiết thực, hiệu quả nhất để thể hiện tình cảm, sự biết ơn đối với các thương, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với cách mạng…

          Đảng, Nhà nước ta luôn chú trọng giáo dục ý thức trách nhiệm, nghĩa vụ công dân và lòng biết ơn sâu sắc của các tầng lớp nhân dân, của các thế hệ đối với liệt sĩ, gia đình liệt sĩ, thương binh, bệnh binh và người có công với cách mạng. Sự cống hiến, hy sinh của họ cho độc lập, tự do của dân tộc, cho hạnh phúc của nhân dân là vô giá, không chỉ cho ngày hôm qua, hôm nay mà cho muôn đời con, cháu mai sau. Việc chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ và người có công là nghĩa vụ, trách nhiệm và niềm vinh dự của các cấp, các ngành, các tổ chức xã hội và của mọi người, của thế hệ hôm nay và các thế hệ mai sau.

          Làm tốt công tác đối với thương binh, liệt sĩ và người có công với cách mạng thể hiện tính ưu việt và bản chất tốt đẹp của Nhà nước ta, củng cố niềm tin của nhân dân ta vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, góp phần tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, làm cơ sở cho giữ vững ổn định chính trị - xã hội, bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa.

Trần Loan